ЕНГИЛ АТЛЕТИКА

ЕНГИЛ АТЛЕТИКА — спортнинг энг оммавий турларидан бири; турли масофаларга югуриш, спортча юриш, сакраш (баландликка, узунликка, уч ҳатлаб, лангарчўп б-н), улоқтириш (найза, лаппак, босқон), ядро ирғитиш, кўпкураш (ўнкураш, еттикураш) машқларини ўз ичига олади. Енгил атлетикада 50 дан зиёд машқ бор, улардан 49 таси Олимпиада ўйинлари дастурига кири-тилган (2000 й. ги Сидней олимпиадасида эркаклар Енгил атлетиканинг 22, аёллар 20 турида мусобақалашишди). Бундан ташқари, Енгил атлетика замонавий бешкураш ва триатлон спорт турларининг бир машқини ташкил этади, барча спорт турларининг машгулот, таълим муассасаларининг ўқув, ҳарбий-тайёргарлик, саломатлик машқлари, ўқувчи-ёшларнинг «Алпомиш» ва «Барчиной» спорт синовлари дастуридан жой олган. Гомернинг «Илиада», Ибн Синонинг «Тиб қонунлари» ва б. китобларда Енгил атлетика машқларига оид маълумотлар учрайди. Қад. Олимпиада ўйинларида (мил. ав. 776 й. дан мил. 394 й. гача) асосан Енгил атлетика бўйича мусобақалар уюштирилган. Замонавий Енгил атлетиканинг ривожланишида 19-а. да Англияда (1837 й. дан) мусобақалар, Афинада (1859 й. дан) умумгрек ўйинлари ўтказилиши ва олимпиада тикланиши (1896 й. дан)нинг аҳамияти катта бўлди. 1912 й. да Халқаро ҳаваскор Енгил атлетика чилар федерацияси (IAAF) тузилган, унга 200 мамлакат аъзо (2001 й. ; Ўзбекистон Е. а. федерацияси 1993 й. дан аъзо). IAAF 1977 й. дан жаҳон кубоги (ҳоз. кунда Гран-при мусобақалари), 1983 й. дан жаҳон биринчилиги мусобақаларини ўтказиб келади. Ўзбекистонда Енгил атлетикага қизиқиш 1885 й. да Марғилонда шу турга мослаштирилган ўйингоҳ барпо этилгандан кейин кучайди. Тошкентда 1902 й. дан Енгил атлетика мусобақалари, 1919 й. дан мамлакат биринчиликлари, 1927 й. дан спартакиада ўтказила бошлаган. Ўзбекистонда 135 мингдан зиёд киши 140 дан ортиқ мураббий қўл . остида Енгил атлетика билан шуғулланади, мураббийлардан 3 нафари Ўзбекистонда хизмат кўрсатган спортчи, 10 нафари Ўзбекистонда хизмат кўрсатган спорт устози унвонига эга (2001). Ўзбекистонлик Енгил атлетика чилар 1952 й. дан Олимпиада ўйинларида қатнашади. Олимпиадаларда Марина Шмонина (4×100 м га эстафетали югуриш, 1992) олтин, Родион Гатаулин (лангарчўп билан сакраш, 1988) кумуш медални қўлга киритган, Рамиль Ғаниев (ўнкураш, 1996) 8-ўринни эгаллаган. Олег Ряховский (уч хатлаб сакраш), Роза Бабич (200 м га тўсиқлар оша югуриш) ва Татьяна Бирюлина (найза улоқтириш) жаҳон рекордини янгилаган. Ашур Нормуродов (узок, масофага югуриш) уч марта собиқ Иттифоқ чемпиони бўлган (1967 — 69). Осиё ўйинларида 1994 й. да Светлана Мунькова (баландликка сакраш), Рамиль Ғаниев (ўнкураш), Оксана Яригина (найза улоқтириш), 1998 й. да Олег Веретельников (ўнкураш), Сергей Войнов (найза улоқтириш) олтин медаль билан тақдирланган Енгил атлетика АҚШ, Буюк Британия, Германия, Куба, Хитой каби мамлакатларда яхши ривожланган.


Кирилл алифбосида мақола: ЕНГИЛ АТЛЕТИКА ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: E ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)



ИБН СИНО
ТОШКЕНТ
Туш таъбири 2019. Туш таъбири 1001.
ХИТОЙ
АНДИЖОН ВИЛОЯТИ


Добавить комментарий

Категории
Популярные тексты