Madali Hofiz Rahmatillo o‘g‘li

An’anaviy janrdagi farg‘onalik ijrochi, Madali hofiz Farg‘ona viloyatining Shahrixon shahrida tug‘ilgan. Otasi kosib bo‘lishiga qaramay, diniy ilmlar bilimdoni bo‘lgan, shuning uchun Rahmatillo Qori nomi bilan mashhur bo‘lgan (Ismga Qori qo‘shimchasi qo‘shilishi diniy ta’limotni yaxshi biluvchilarga nisbatan qo‘llanilgan). Rahmatillo Qori o‘g‘lini ham kosiblikka o‘rgatadi. Lekin Madalibek qo‘shiqlarni juda yaxshi ko‘rgan va shu sabab zamonasining taniqli hofizi, tambur asbobini egallagan Nurohundan saboq olgan. U Oraziy va G‘ayratiy she’rlari asosida qo‘shiqlar kuylagan.

U vaqtlar Marg‘ilonda madaniyat juda rivojlangan edi, shuning uchun u hech qayerga ketmay, yashab, o‘z qobiliyatlarini rivojlantirib, oila qura olgan. Bu yerda u qiziqchi Yusuf qiziq hamda hofiz Mathalimlar bilan tanishadi. Madali hofiz qo‘ng‘iroqday baland ovoz sohibi bo‘lgan, xalqda u haqda: o‘zi Marg‘ilonda kuylasa-da, qo‘shiqlarini Farg‘onada tinglashadi, deyishgan.

U Muqimiy, Zavqiy, Xaziniy, Psandiy, Rojiy kabi atoqli va taniqli o‘zbek shoirlarining she’rlarini kuyga solib ijro etgan. “Abdurahimbegi” qo‘shiqlari hanuz Muqimiy g‘azallariga kuyga solinib ijro etiladi. Madali hofiz Chormaqomlarning mohir ijrochisi sifatida ham taniqli.

U Qalandarlar, Tanovarlar, yallalar va qo‘shiqlar kuylab, o‘quvchilarga saboq bergan. Mulla To‘ychi Toshmuhamedov kabi ba’zi o‘quvchilari xalqda mashhur bo‘lishgan. Mulla To‘ychi Xislatning “Armug‘oni Xislat” she’riga musiqa yozgan va uni o‘z ustozi Hofiz Madaliga had’ya etgan. Mazkur qo‘shiqning qog‘ozga yozilgan ko‘rinishi Madali Hofizning bolalar uyida hanuz saqlanib keladi.

U o‘zbek qo‘shiq san’atidagi “yalla” janrining asoschilaridan biri bo‘lgan. Shuningdek, Madali Hofiz “Shoshmaqom” to‘plamidagi “Buzruk” maqomiga tegishli “Savti sarvinoz” hamda “Segoh” qo‘shiqlarining muallifi hamdir. Uning ismi “O‘zbek xalq musiqasi” antologiyasiga kiritilgan.

1912 yil “Robert Kents” tashkiloti tadqiqot o‘tkazayotgan vaqti “Abdurahmonbegi” qo‘shig‘ini plastinkaga yozib olgan. Plastinka Hofiz Madalining o‘g‘li, taniqli bastakor Mamasiddiq Madaliyevda saqlanadi.

Madali Hofiz o’z ijodiga nisbatan juda talabchan bo‘lgan va o‘zining har bir asarini qayta kuylab, mukammallikkacha yetkazishga harakat qilgan va buni o‘z shogirdlaridan ham talab qilgan. O‘z kasbiga bo‘lgan muhabbat va xalq sevib tinglovchi kuylari sababli unga “Noyob” deb nom qo‘yishgan.

Madali Hofiz Marg‘ilonda, 63 yoshida vafot etgan va vasiyatiga ko‘ra, Xojamazoh qabristoniga dafn etilgan.

---

Lotin alifbosida maqola: Madali Hofiz Rahmatillo o‘g‘li haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: Ensiklopediya fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)