CHOʻR

CHOʻR, Chur — Turk xoqonligi boshqaruvidagi unvonlardan biri. Qad. turk bitiktoshlari, xitoy, sugʻd, arab, fors manbalarida uchraydi. Choʻr unvoni, asosan, xoqonlikning gʻarbiy qismidagi «Oʻn oʻq» boshqaruvi tarkibida besh dulu urugʻi va b. yirik turkiy urutlar boshliqlariga nisbatan qoʻllanilgan. Jumladan, ushbu unvon xitoy manbalarida chjo shaklida qayd qilinib, Gʻarbiy Turk xoqonligi boshqaruvida islohot oʻtkazilganligi va Yettisuvdagi Suyab daryosining sharqiy havzasida yashovchi dulu qabilasining beshta urugʻi boshliqlarining har biriga chjo (choʻr) unvoni berilgani aytib oʻtiladi. Choʻr unvoni xoqonlik tarkibidagi boshqa oʻlkalar boshqaruvida ham ishlatilib, baʼzan kishi nomlari tarkibida qoʻllanilgani koʻzga tashlanadi. Tabariyning «Tarix arrasul valmuluk» (9-a.) baʼzi nusxalarida Fargʻona hukmdorining ismi Joʻr (Choʻr) tarzida uchraydi. Yaʼqubiyning «Kitab albuldon» (9-a.) asarida Fargʻona hukmdorining avlodi tarzida kursatilgan Bilgachoʻr ismidan ham vodiyning boshqaruvida Choʻr unvoni qoʻllanilganini payqash mumkin. Urxun bitiktoshlarida Koʻlchoʻr, Choʻrtegin, arab manbalarida Xarachur, Alpchur, Altuchur kabi turkiy lashkarboshilar ismi uchraydi.

Ad. Isʼhoqov M., Unutilgan podsholikdan xatlar (bir turkum sugʻd hujjatlarining oʻzbek tiliga tarjimasi va izoxlari), T., 1992.

---

Lotin alifbosida maqola: CHOʻR haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: Ch harfi fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)