LYUTETSIY (lot. Lutetium) , Lu – Mendeleyev davriy sistemasining III guruhiga mansub kimyoviy element. Tar-tib raqami 71, at. m. 174,967; lantano-idlart kiradi. Lyutetsiyni 1907-y. da fransuz kimyogari J. Urben kashf etgan. Tabiiy Lyutetsiy ikkita izotopdan tashkil topgan. 175Lu (97,40%) va 176Lu (2,60%); l76Lu radioaktiv (T|/2=2,4-10-10y.). Birikmalarida 3 valentli, Massasi jihatidan yer poʻstidagi mikdori 8-10 ʻ%, dengiz suvlarida 1,210~6 mg/l. It-tiriy minerallari tarkibida uchraydi. Asosiy sanoat minerallari — ksenotim, evksenit, bastnezit. Lyutetsiy — kumush kabi oq, mexanik ishlovga oson beriladigan metall. Suyuqlanish t-rasi =1660°, qaynash t-rasi – 3410°. Zichligi 9,85 g/sm3. L. birikmalaridan Lyutetsiy oksid Lu2O3, L. ftorid LuF3 va Lyutetsiy gidroksid (LuOH)3 ahamiyatli boʻlib, ular issiqqa chidamli keramika, lazer materiallar va metall holdagi Lyutetsiy olishda qoʻllanadi.