XELSINKI, Gelsingfors Finlyandiya poytaxti. Usima lyanining maʼmuriy markazi. Aholisi 551,1 ming kishi (1999) . Transport yoʻllarining muhim chorrahasi. Fin qoʻltigʻi sohilidagi port. Malmi aeroporti xalkdro ahamiyatga ega. Mamlakatning muhim iqgisodiy, moliya va madaniyat markazi. Yetakchi sanoat tarmogʻi — mashinasozlik (asosan, kemasozlik, elektrotexnika, koʻtarish kranlari va sellyulozaqogʻoz sanoati uchun jihozlar i. ch.). Toʻqimachilik, kimyo va keramika, koʻnpoyabzal, poligrafiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari mavjud. Intlar, Musiqa akademiyasi, opera va milliy teatrlar, milliy, shahar, badiiy, tarixetnografiya muzeylari, zool. va botanika bogʻlari, yirik konsert zallari bor. Metropoliten kurilgan.
Xelsinkiga 1550-y. da VantaYoki daryosining quyilish joyida asos solingan va dastlab Gamelstat deb atalgan. Finlyandiya Rossiyaga qoʻshib olinib (1809) Buyuk Finlyandiya knyazligi tuzilgach, 1812-y. da mamlakat poytaxti Turku (Abo) sh. dan Xelsinkiga koʻchirildi. 1917-y. dek. da mamlakat mustakllligi eʼlon kilingach, X. Finlyandiya Respublikasi poytaxti. Xelsinkida xalqaro uchrashuv, syezd, konferensiya va kengashlar boʻlib oʻtadi, Jahon Tinchlik kengashi kotibiyati joylashgan.
X. — zamonaviy shahar. Shahar markazida Shved teatri binosi, Sokos univermagi, Parlament binosi joylashgan. Meʼmoriy yodgorliklardan sobor, universitet binosi, prezident saroyi, ratusha, Shahar dumasi uyi va b. saqlangan. X. — turizm markazi.