ВИКО

ВИКО (Vico) Жамбаттиста (1668.23.6-Неаполь —1744.23.1) — италиялик файласуф. 1698 й. дан Неаполь унтида проф. Халқлар тарихи ва психологияси фалсафаси асосчиси. Платон ва Ф. Бэконга алоҳида ихлос билан қараган. Декарт билан баҳс-мунозарага киришиб, шахс заковатига умуминсоний ақлни қарамақарши қўйган. Тарихий жараён объектив тарзда кечиши ғоясини илгари сурган. Биз фақат қилаётган иш-ларимизнигина билишимиз мумкин, деган фикрдан келиб чиқиб, тарих фанини инсониятнинг ўз хатти-ҳаракатлари тўғрисидаги билими деб ҳисоблаган. Вико барча миллатларнинг айланма ҳаракат йўсинида тараққий этиши назариясини ишлаб чиққан. Ҳар бир халқ ўз тараққиётида 3 давр — худолар (давлат бўлмаган ҳолат, коҳинларга бўйсуниш), қаҳрамонлар (аристократик давлат) ва инсоният (демократик республика ёки ваколатли монархия) даврини бошидан кечиради; бу бамисоли инсон ҳаётининг болалик, ўспиринлик ва етуклик даврларига ўхшайди. Ҳар бир давр жамиятнинг ялпи таназзули ва парчаланиб кетиши билан тугайди. Даврлар ижтимоий тўнтаришлар натижасида алмашинади. Асосий асари: «Миллатларнинг умумий табиати ҳақидаги янги фаннинг асослари» (1725).

---

Кирилл алифбосида мақола: ВИКО ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: В ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)