ВИЛОЯТИ ФАҚИҲ (араб.форс.-фа-қиҳнинг ҳукмронлиги) — ислом ҳуқуқшунослиги асосида бошқариладиган давлат тузуми. Илк исломда бундам тушунча охир замон якинлащганда амалга ошадиган энг адолатли ижтимоий тузумни англатган. Шиалик бу тушунча «яширинган имом махдий»-нинг келиши ва адолат ўрнатиши ҳақидаги ғояга боғланган. 1979 й. даги Эрон ислом инқилоби натижасида бу ғояни амалга ошириш, амалда имом зиммасига юклаш мумкинлиги ҳақидаги ақидалар вужудга келди. Эрон Ислом Республикасига 1989 й. гача раҳбарлик қилган оятуллоҳ алузмо Руҳаллоҳал-Мусавий ал-Хумайний ана шундай Вилояти фақиҳ раҳбари вазифасини бажарди, яъни у давлатнинг бирор лавозимида бўлмаса ҳам, амалда бутун Эрон ижтимоий ҳаётига раҳбарлик қилди. Ҳоз. кунда ҳам Эронда сайлаб қўйилган президент турмушнинг барча соҳаларида диний раҳбар билан бамаслаҳат фаолият кўрсатади.