Afgʻoniston — Tojikiston munosabatlari

Afgʻoniston — Tojikiston munosabatlari — Afgʻoniston va Tojikiston oʻrtasida ikki tomonlama diplomatik aloqalar. Ikki mamlakatlar oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar 1992-yilda oʻrnatilgan. Afgʻonistonning Dushanbeda elchixonasi va Xorugʻda konsulligi mavjud. Afgʻonistonning Tojikistondagi hozirgi elchisi doktor Abdulgʻafur Arezoudir. Tojikistonning Kobulda elchixonasi va Mozori Sharif, Fayzobod va Qunduzda konsulligi bor. Ayni paytdagi Tojikistonning Afgʻonistondagi elchisi Sharofiddin Imomdir.

Tarixda ikki mamlakat Somoniylar, Gʻaznaviylar va Temuriylar davrida bir-biriga bogʻlangan. 1750-yilda afgʻonistonlik Ahmad Shoh Durraniy va buxorolik Muhammad Murod begim oʻrtasida tuzilgan doʻstlik shartnomasidan soʻng Amudaryo (Oksus daryosi) Afgʻonistonning rasmiy chegarasiga aylandi. Fors tili har ikki mamlakatda ham keng qoʻoʻllaniladi va Afgʻonistonda Tojikiston tojiklariga qaraganda tojiklar birmuncha koʻproq.

Ikki mamlakat oʻrtasida diplomatik aloqalar 1992-yil 15-iyunda oʻrnatilgan. 1992-yil davomida kamida 80 ming tojikistonlik Afgʻonistonga koʻchib ketib, boshpana topdi. Tojikiston oppozitsiyasi rahbarlari Afgʻoniston hukumatining qoʻllab-quvvatlashidan ega boʻlib, asosan Badaxshon viloyatida joylashdilar. Afgʻonistondagi fuqarolar urushi ham ikki mamlakat oʻrtasida qochqinlar migratsiyasini keltirib chiqardi, bu safar Afgʻonistondan qochqinlar Tojikistonga kirib kelishdi.

Karzay maʼmuriyati Afgʻoniston ustidan nazoratni qoʻlga kiritgach, Tojikiston Kobulda oʻz elchixonasini ochdi. Mozori-Sharifdagi konsullik ham oʻsha yilning noyabrida ochilgan. Emomalii Rahmon va Hamid Karzay Dushanbeda 2004-yil boʻlib oʻtgan iqtisodiy hamkorlik tashkiloti sammiti doirasida uchrashdilar. 2005-yil aprel oyida Rahmon rasmiy tashrif bilan Afgʻonistonga kelgan. Oʻshandan beri ikki mamlakat oʻrtasidagi diplomatik, ishbilarmonlik va madaniy aloqalar kengayib bormoqda. Tojikistonda taxminan 6,5 ming afgʻon bor. Ularning 500 ga yaqini Tojikistonning turli universitetlarida tahsil olmoqda.

---

Lotin alifbosida maqola: Afgʻoniston — Tojikiston munosabatlari haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: A harfi fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)