JABRLANUVCHI

JABRLANUVCHI — jinoyat oqibatida yoxud aqli noraso shaxsning ijtimoiy xavfli qilmishi natijasida maʼnaviy, jismoniy yoki mulkiy zarar koʻrgan shaxc. Maʼnaviy zarar fuqaroning ornomusi va insoniy qadr-qimmatini toptashda, uni boshqa fuqarolar oldida kamsitishda, jamoatchilik oldida obroʻini tushirishda va badnom qilishda ifodalanadi. Jismoniy zarar — fuqaroning badaniga shikact va sogʻligʻiga putur yetkazish, jismoniy azob va ogʻriklarga duchor qilish, mulkiy zarar — shaxciy mulkni gʻayriqonuniy ravishda olish, unga shikact yetkazish yoki mulkka egalik qilish huquqini buzish demakdir. Fuqaroni Jabrlanuvchi deb topish haqida surishtiruvchi, tergovchi va prokuror — qaror, sud esa — ajrim chikaradi. Agar Jabrlanuvchi voyaga yetmagan yoki muomalaga layokatsiz deb topilgan boʻlsa, ishda uning qonuniy vakili ishtirok etadi. Jabrlanuvchining oʻlimi bilan tugagan jinoyat ishlarida Jabrlanuvchi huquklari qonunga binoan yaqin qarindoshlariga oʻtadi.

Jabrlanuvchiga jinoyat ishida faol ishtirok etish va huquqlarini himoya qilish uchun keng vakolatlar berilgan. Jabrlanuvchi: koʻrsatuvlar berish, dalillar taqdim qilish, iltimosnoma berish va rad etish, surishtiruvchi, tergovchi, prokuror va sud harakatlari ustidan shikoyat qilishga; dastlabki tergov tugagandan keyin ishdagi barcha materiallar bilan tanishib chiqishga; sud muhokamasi olib borilayotgan tilni bilmasa, oʻz ona tilida gapirish va tarjimon xizmatidan foydalanishga hakli. Jabrlanuvchi oʻz manfaatlarini shaxsan oʻzi yoki oʻz vakili orqali himoya qilishi mumkin. Jabrlanuvchi sud muhokamasida qatnashayotib, guvohlarga, ekspertga, sudlanuvchiga, boshqa Jabrlanuvchi larga, fuqarolik daʼvogari va fuqarolik javobgariga savollar, sud tergovining istalgan paytida sud tekshirayotgan ish holatlari yuzasidan koʻrsatuv berish, arz qilingan fuqarolik daʼvosini quvvatlash huquqiga ega. Jabrlanuvchi ashyoviy dalillar va hujjatlarni hamda jinoyat sodir boʻlgan joyni koʻzdan kechirishda ishtirok etishi, sud majlisi protokoli bilan tanishishi va protokol yuzasidan oʻz mulohazalarini maʼlum qilishi mumkin. Jabrlanuvchi hukm ustidan shikoyat qilishga, boshqa shaxslarning shikoyat va prokuror protesta bilan tanishishga, ular yuzasidan eʼtirozlar bildirishga haqli. Jabrlanuvchi ish yuzasidan bilganlarini maʼlum qilishga va qoʻyilgan savollarga javob berishga majbur. Kursatuvlar berishdan bosh tortganligi va bila turib yolgʻon kursatuvlar berganligi uchun Jabrlanuvchi jinoiy javobgarlikka tortiladi (OʻzR JPK, 54—55-moddalar).

---

Lotin alifbosida maqola: JABRLANUVCHI haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: J harfi fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)