ФОТОТРОПИЗМ

ФОТОТРОПИЗМ (фото… ва юн. tropos — бурилиш) — ўсимлик ўсиш органларининг ёруғлик нури йўналишига ёки тескари томонга ҳаракатланиши. Мусбат ва манфий Фототропизм аникданган: ўсимлик органларининг ёруғлик манбаи томонга қараб бурилиши мусбат, ёруғлик манбаидан тескари томонга қараб бурилиши манфий Фототропизм бўлади. Фототропизм, асосан, ўсимликнинг ер усти органлари учун хос. Мутлақо ёруғлик бўлмаган тупроқ остида ўсадиган органлар (илдиз ва илдизпоялар) ёруғликдан таъсирланмайди. Ўсимликларнинг мусбат ёки манфий бурилиш хусусияти ёруғлик кучига боғлиқ. Ўсимлик битта органининг ўзи ёруғлик кучсиз бўлганда мусбат Фототропизм хусусиятига эга бўлса, кучли ёруғликда манфий бўлади; ўртача ёруғликда эса ўсимлик ёруғликдан бутунлай таъсирланмайди. Бир томонлама тушган ёруғликка таъсирланиш хусусияти ҳар хил ўсимликларда турлича бўлади. Ўсимлик ҳаётида Фототропизм жуда катта аҳамиятга эга. Ўсимликлар ёруғликка юқори даражада сезгирлиги туфайли уруғ чуқур экилишига карамай, ниҳолнинг учки қисми тупроқдан юқорига чиқади. Фототропизм жараёнини соя жойларда ва хона ичида очиқ жойларга қараганда аниқроқ сезиш мумкин. Бунга бир меъёрда тушадиган ёруғликда ўсимликларда фототропик сезгирликнинг пасайиши, кун давомида қуёш ёруғлиги ўзининг йўналишини узлуксиз равишда ўзгартириб туриши сабаб бўлади. Баъзи ўсимликлар ёрутлик йўналишининг ўзгариб туришига жуда тез жавоб қайтаради. Мас, кунгабоқар ва иттиканак ўз ривожланишининг маълум даврларида қуёш нури оғадиган томонга бурилади.

---

Кирилл алифбосида мақола: ФОТОТРОПИЗМ ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: Ф ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)