ШПИНДЕЛЬ

ШПИНДЕЛЬ (нем. урчуқ) — 1) металл қирқиш станогининг иш вали. Унга асбоб (фреза, парма, жилвир тош ва бошқалар) ёки ишлов бериладиган буюм маҳкамланади. Шпиндель тишли ва тасмали узатма орқали ёки бевосита электр двигатель ёки ҳаво турбинасидан ҳаракатга келтирилади;

2) прокат стани валларини айланма ҳаракатга келтирувчи оралиқ вал. Ш. нинг бир учига прокатлаш вали (жўва), иккинчи учига ҳаракатлантириш вали қўзғалувчан қилиб бириктирилади; 3) йигириш машинаси урчуғи;

4) кема шпали (чиғири) нинг ўқи ёки клапанининг стержени;

5) пахта териш машинаси иш органи. Пахта теришаппаратига ўрнатилишига қараб, Шпиндель вертикал (тик) ва горизонтал (ётиқ) хилларга бўлинади, пахта териш машинаси эса вертикал Шпиндель ли машина ва горизонтал Шпиндель ли машина деб номланади. Ўзбекистонда 20-аср 90-й.

лари ўрталаригача асосан вертикал Шпиндель ли машиналардан фойдаланилган, бундан кейин горизонтал Шпиндель ли машиналар ҳам ишлатила бошлади. Вертикал Шпиндельнинг дастлабки хиллари пўлат вал (стержень) ёки труба (қувур) сиртига 3 ёки 4 қатор вертикал аррасимон тишлар қирқиб чиқарилган. Бундай Шпиндельлар пахта териш жараёни талабларига тўлиқ жавоб бермаслиги (уларни тайёрлаш ва таъмирлаш технологиялари мураккаблиги, терилган пахтанинг сифатига таъсир қилиши, тишларни тезтез ювиб туриш лозимлиги) ни ҳисобга олиб, ўзи тозаланадиган таркибий Шпиндель яратилди. Унинг асосий иш органи — икки ёнига штамплаб тишлар чиқарилган пўлат лента. Уни 4 қиррали пўлат қувурга спирал ҳолида ўраб (тишларини винт чизиғи бўйича жойлаштириб), бир учи маҳкамланган ва иккинчи учи бўш қолдирилган. Бундай конструкциядаги Шпиндель тебранма ҳаракатланиши натижасида сиртига, тишларига ғўза тупи, барглари ва ўтларнинг шираси ёпишмаслиги туфайли терим машинасининг иш унумдорлиги ошди, терилган пахтанинг ифлосланиши ва толанинг механик шикастланиши камайди, энг асосийси Шпиндельни тезтез ювиб туришга ҳожат қолмади. Вертикал Шпиндель ли пахта териш машинасининг барабанига 12 тадан Шпиндель ўрнатилган. Мас, икки қаторли терим аппаратида 8 та барабан бўлиб, Шпиндельлар сони 96 тага етган. Шпиндель тиш чиқарилган қисмининг уз. 60 мм.

Горизонтал Шпиндель пўлат стержендан тайёрланади. Уз. 145 мм бўлиб, 3 қаторли тиш қирқиб чиқарилган 70 мм ли қисми конуссимон шаклда, иккинчи учига ҳаракатга келтирувчи конуссимон тишли ғилдирак (шестерня) ясалган. Бундай Шпиндельлар кассеталарга ўрнатилади. Мас, 2 қаторли машинада 48 та кассета бўлиб, ҳар бирига 18 тадан Шпиндель ўрнатилади, уларнинг машинадаги умумий сони 864 та. Технологик жараён (пахта териш)да Шпиндель тишларига шира ёпишмаслиги учун шу 864 та Шпиндельнинг ҳар бирини сув билан намлаб туриш мақсадида полеуратандан тайёрланган ёстиқча, сув билан таъминлаш усукуналари, 500 л ҳажмли бакдаги сувни ёстиқчаларга етказиб берадиган насос кўзда тутилган. Горизонтал Шлар таъмирланмайди, маълум муддат ишлатилгач, ташлаб юборилади. Шпиндель ларнинг ишлаш тартиби пахта териш машинаси мақоласида келтирилган.

Вертикал Шпиндельлар тузилиши, тайёрланиши ва ишлатилиши жиҳатдан горизонтал Шпиндель ларга нисбатан анча устун ва арзон туради. Вертикал Шпиндель, асосан, Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган, горизонтал Шпиндель АҚШ да ишлаб чиқарилади. Ўзбекистонлик олим ва ихтирочичконструктор Л. М. Розенблюм Ўзбекистон шароитида вертикал Шпиндельнинг горизонтал Шпиндельдан афзаллигини ҳам назарий, ҳам амалий жиҳатдан исботлаган. Таркибий вертикал Шпиндельни Ўзбекистон ФА Механика ва иншоотларнинг сейсмик мустаҳкамлиги интида акад. Ҳ. Ҳ. Усмонхўжаев ва техника фанлари номзоди Қ. Иноғомовлар яратишган.

Анвар Ризаев, Қўрқмас Иноғомов.


Кирилл алифбосида мақола: ШПИНДЕЛЬ ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: Ш ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)



Туш таъбири 2019. Туш таъбири 1001.
ПАХТА ТЕРИШ МАШИНАЛАРИ
ЕР
ПРОКАТ СТАНИ
ЙИГИРИШ


Добавить комментарий

Категории
Популярные тексты