ЯШМА

ЯШМА (араб.) — кремнийли чўкинди тоғ жинси. Асосан, халцедон ҳамда таркибида кальций карбонатлари ва гилтупроқ аралашмаси бўлган кварцнинг микроскопик доналаридан ташкил топган. Яшманинг келиб чиқиши метасоматизм жараёни ва кремнийли чўкиндиларнинг метаморфик ўзгариш жараёни билан боғлиқ. Таркибига кўра: кварцли асл Яшма ; кварцли, кварцхалцедонли яшмоидлар; кварцдала шпатли Яшма кўринишл и жинсларга бўлинади. Ранги сариқ, қизил, яшил, кулранг. Кўпинча тўлқинли, доғ ва йўлйўл кўринишдаги турфа рангда учрайди. Қаттиқлиги 5,5—7; яхши силлиқланиш хусусиятига эга. Шаффоф эмас. Текстураси бўйича яхлит, йўлйўл, сфероид шакллиларга ажратилади. Айниқса, турли рангли тасвир (пейзаж) кўринишидаги турлари қимматли ҳисобланади. Яшма қатлам ва линза кўринишида бўлиб, қаватларнинг қалинлиги ўнлаб ва юзлаб метр бўлади. Я. Ўзбекистон, Россия (Урал, Олтой), Украина ва бошқалар жойларда учрайди. Яшманинг яхши силлиқланадиган турлари қадимийдан безак тоши сифатида ишлатилган. Ҳоз. вақтда безак тоши, қоплама сифатида ҳамда заргарлик буюмлари ишлаб чиқаришда ва техник мақсадларда ишлатилади.

---

Кирилл алифбосида мақола: ЯШМА ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: Я ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)