ЁҚИЛҒИ БАЛАНСИ

ЁҚИЛҒИ БАЛАНСИ — мамлакат миқёсида ҳар хил ёқилғи турларини қазиб олиш, қайта ишлаш ва улардан фойдаланиш баланси. Ўзбекистон ёқилғиэнергетика ресуреларида ёқилғи ҳиссаси 99,2% ни ташкил қилади (2000). 20а. бошларида Ўзбекистоннинг Ёқилғи балансида ўтин ва қисман нефть (оз даража тошкўмир) асосий ўринни эгаллаган. 20а. нинг 50й. лари ўрталаридан бошлаб янги нефть ва газ конлари очилди ва ишга туширилди. Натижада Ёқилғи балансида ўтин ва кўмир ҳиссаси камайиб, ёқилғи қазиб олишда нефть ва газ ҳиссаси узлуксиз ошиб борди. Ўзбекистон Ёқилғи балансида табиий газнинг ялпи микдори 1958 й. дан 1965 й. гача 4% дан 80 % га ортди, нефть ҳиссаси 48,8% дан 10,5% га, кумир ҳиссаси 46,6% дан 9,2% га, ўтин ҳиссаси 0,6% дан 0,2% га камайди. Ўзбекистон Ёқилғи балансининг чиқим қисми таркиби ҳам ўзгарди: ёқилғининг катта қисми саноат ва транспорт и. ч. эҳтиёжлари учун, бир қисми аҳоли эҳтиёжлари учун сарфланади. Ёқилғидан саноатнинг қора металлургия, машинасозлик, кимё саноати, қурилиш материаллари саноати каби тармоқларида фойдаланилади. Айниқса саноатда технологию ёқилғи ва хом ашё сифатида газ кўп ишлатилади. Ўзбекистонда 2000 й. га келиб республиканинг ёқилғиэнергетика баланси асосини газ, нефть ва кўмирни қазиб олиш ташкил қилади Чет мамлакатлардан АҚШ ва Канада нефть ва газ қазиб олишда олдинги ўринларда туради. Буюк Британия, Франция, Японияда асосан кумир қазиб олинади, лекин бу мамлакатларда импорт орқали нефть ва газ истеъмоли биринчи ўринда туради.

Ҳожиакбар Абдубеков.

---

Кирилл алифбосида мақола: ЁҚИЛҒИ БАЛАНСИ ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: Ё ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)