Mo‘minov Ibrohim Mo‘minovich — faylasuv, filologiya fanlari doktori, professor, O‘zbek SSR Fanlar akademiyasi akademiki, O‘zbek SSRda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, O‘zbekistondagi tilshunoslik maktabi asoschisi.
I. Mo‘minov 1908 yilning 7 noyabrt kuni Buxoro amirligi hududida joylashgan Shofirqon tumanining Tezguzar qishlog‘ida tug‘ilgan. Samanqaddagi O‘zbek pedagogika akademiyasini yakunlagan (1931).
1931 yildan Samarqand davlat universitetida dars berib, u yerda S.Ayniy, A.Fitrat, H.Olimjon kabi atoqli shoirlar, B.Soliyev, Ya.G‘ulomov va boshqa tarixchilar bilan birga ishlagan.
1933 yildan Birlashgan adabiyot fakulteti dekani. 1933 yildan 1935 yilgacha SamDUning tarix fakulteti dekani. 1941 yil Gegel falsafasi bo‘yicha nomzodlik dissertatsiyasini yoqlagan. 1950 yil doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan.O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining muxbir-a’zosi (1943), O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi akademigi (1956), O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti (1956-1974).
O‘zbek SSR tarix va arxeologiya instituti direktori (1955—1956). O‘zbek SSR Fanlar akademiyasining falsafa va huquq institutining tashkilotchilik birinchi direktori (1958—1959).
“Bilim” Respublika jamiyati raisi (1958—1974). “O‘zbekistonda ijtimoiy fanlar” jurnali bosh muharriri (1957—1974).
“Fan va turmush” oynomasi bosh muharriri (1957).
Birinchi O‘zbek sovet ensiklopediyasi bosh muharriri.
Bir qator ilmiy nashrlar muharriri: 2 boblik “Samarqand tarixi”, “Buxoro tarixi”, “Xorazm tarixi” va boshqalar.
I. M. Mo‘minov qalamiga 200 dan ziyod risolalar hamda falsafa va tarixning turli masalalariga oid maqolalar tegishli. Ilmiy ma’ruzalari bilan turli mamlakatlarda chiqishlar qilgan: Italiya, Fransiya, Vengriya, Chexoslovakiya, Gretsiya, Pokiston, Afg‘oniston va boshqalar. Uning rahbarligi ostida 100 dan ortiq nomzodlik dissertatsiyalari va falsafa bo‘yicha 30 ta doktorlik dissertatsiyasi yoqlangan.
Temuriylar davri san’ati bo‘yicha xalqaro YUNESKO simpoziumini tashkil etilishi tashabbuskori bo‘lgan (Samarqand, 1969 yil). O‘zbekiston Yuqori palatasi deputati (4 chaqiriq). Beruniy nomidagi O‘zbek SSR davlat mukofoti laureati (1967).
I.Mo‘minov 1970 yilda Samarqandning 2500 yilligiga bag‘ishlangan anjuman tashabbuskori bo‘lgan. Ushbu sanada O‘zR FA Arxeologiya instituti tashkil etilib, Toshkentdan Samarqandga ko‘chirib o‘tkazilgan. Samarqandning 2500 yilligini nishonlash munosabati bilan Samarqand tashkil etilishi tarix muzeyi ochilgan.
I.Mo‘minov 1974 yilning 22 iyulida Toshkentda vafot etgan. Toshkentning Chig‘atoy qabristoniga dafn etilgan.
2003 yil Ibrohim Mo‘minov O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti I.A.Karimov farmoniga muvofiq, “Buyuk hizmatlari uchun” ordeni bilan taqdirlandi (vafotidan so‘ng).
Tanlangan asarlari
• O‘zbekistonda ijtimoiy-falsafiy fikrlar rivojining tarixiy masalalariga nazar (XIX boshlari XX aa.) // O‘zbek universiteti mehnati. Yangi qism. Nashr. 54. Samarqand, 1954;
• SSSR xalqlarining falsafa va ijtimoiy-siyosiy fikrlari tarixiga tavsif. T. 1,2. M., 1955-1956;
• XIX asr oxiri va XX asr boshida O‘zbekistonda ijtimoiy-falsafiy fikrlarni rivojlanishi tarixidan. 2-nashr. Toshkent, 1957;
• Mirzo Bedilning falsafiy qarashlari. Toshkent, 1958;
• Xorazmning buyuk ensiklopedisti. Toshkent, 1973.