ЕТТИСУВ

ЕТТИСУВ (қозоқча Жетису) — Қозоғистоннинг жан.-шарқий қисми. Шим. да Балхаш кўли, шим.-шарқда Сассиқкўл ва Олакўл, жан.-шарқда Жунғария Олатови тизмаси, жан. да Шим. Тяньшан тизма тоғлари ҳамда ғарбда ЧуИли тоғлари билан чегараланган. Еттисув атамаси Балхаш кўлига қуйиладиган 7 дарё (Или, Қоратол, Биён, Оқсув, Лепса, Баскон, Сарқанд)дан олинган. Еттисувнинг шим.ғарбий ва шим. текислик қисми Товқум, Сариэшикўтров, Луққум, Ёмонқум каби қумли ва қисман шўрхок чўллардан иборат. Шувоқ-шўра, саксовулзор ва бутазорлар, дарё бўйларида тўқайлар, жан.шарқида 2000 м гача баландликда баргли ўрмонлар, юқорирокда қарағайзор ва альп ҳамда субальп ўтлоқлари бор.

Тарихий манбаларда Еттисув деганда анча катта ҳудуд (Чу дарёси водийси билан бирга) тушунилган. Еттисув — Марказий Осиё маданиятининг қад. марказларидан бири. Еттисувда саклар, кейинчалик усунлар яшаган. Мил. 6-а. охирларида Еттисувда Ғарбий Турк хоқонлиги, кейинчалик туркашлар (8-а. нинг ўрталаригача) ва қарлуқлар (766 — 940) ҳукмронлик қилишган. Еттисувни 10-а. нинг ўрталаридан Қорахонийлар, 12-а. нинг 30-й. ларидан Қорахитойлар бошқарган. Мўғуллар босқинчилиги даври (1219—21)да Еттисувнинг деҳқончилик воҳалари ва шаҳарлари қаттиқзарар кўрган. 16-а. да Еттисувда қозоқларнинг Катта жузи ташкил топган. 19-а. нинг ўрталарида Россия томонидан босиб олинган.


Кирилл алифбосида мақола: ЕТТИСУВ ҳақида тўлиқ маълумот категорияси: E ҳарфи фикрингиз бўлса изоҳда қолдиринг ва дўстларингиз билан улашинг биз бундан минатдор бўламиз бизни кузатишни давом этинг (у ким, бу нима, қанақа ?, тушунчаси деган саволарга жавоб топишингиз мумкин)



ҚОЗОҒИСТОН
ХИТОЙ
ОСИЁ
ТОШКЕНТ
РОССИЯ


Добавить комментарий

Категории
Популярные тексты