Agau

Agau (nomlanishi — agav; geez አገው agaw , amx. agäw) — Efiopiya shimolidagi (733 000 — 1998-yillardagi aholini roʻyxatga olish boʻyicha) va Eritreyadagi (2000-yilda 76 000) Kushit xalqlari guruhi, 1970-yildagi maʼlumotlarga koʻra agau aholisi soni taxminan 250 000 kishini tashkil etar edi.

Ular agav tillarida gaplashishadi, shuningdek, amxar (falashlarorasida) va tigrinya (bilinlar orasida) tillarida ham tarqalgan. Ular irqning Efiopiya turiga (negroiddan yevropeoid irqiga oʻtish shakli) mansub. Agaular soʻzlashadigan tillar bir-biriga yaqin.

Dindorlar, asosan, monofizit xristianlar, yahudiylar (falash, asosan, kuarlardan), mahalliy sinkretik sekta (kemant, kunfal) tarafdorlari, anʼanaviy kultlar tarafdorlari (kamir va kamta bir qismi, aviyya) ham bor; Xudojoʻylarning aksariyati katoliklar, baʼzilari sunniy musulmonlar.

Aksum manbalariga koʻra, III-VI asrlarda Agaular Tigre platosining janubida knyazlik tashkil qilishgan. VI asrda ularning orasiga nasroniylik va yahudiylik kirib keladi. X asrda boshqa knyazliklar paydo boʻldi, iudaizmni qabul qilgan shimoli-gʻarbiy Agau (Falash) va Sharqiy Agau nasroniylari (Kamir va Kamtaning ajdodlari) Lasta hududida Zague davlatini barpo etganlar, oʻrtasida kurash boshlandi. XVIII-XIX asrlarda barcha Agau Amxara va Tigrai guruhlarining assimilyatsiyasi kuchaydi. Amxaralar orasida tarqalgan zamonaviy Agau asosan qishloq aholisidan iborat boʻlib, sezilarli siyosiy rol oʻynamaydi. Xristian boʻlmagan guruhlar anʼanaviy ijtimoiy tashkilotning elementlarini (rahbar-ruhoniylar va Kemantlar oʻrtasidagi dual qabilaviy tashkilot) saqlaydi.

Moddiy madaniyati amxaramadaniyatiga yaqin. Agau qadimiy rivoyat va afsonalari saqlanib qolgan; falashlarning geez tilida adabiyoti, agau tilida sheʼriyati bor. Boy ogʻzaki, musiqa va raqs xalq ogʻzaki ijodi bor. Raqslar hech qanday hodisaga mos kelmaydi, ular faqat koʻngilochar xarakterga ega.

---

Lotin alifbosida maqola: Agau haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: A harfi fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)