Abdu ar-Razzoq Samarqandiy

Temuriylar davrining mashhur tarixchisi (1413–1482)

Uning to‘liq ismi Kamolliddin Abdu ar-Razzoq ibn Jaloliddin Ishoq Samarqandiydir. U Shohruh saroyida solnomachi bo‘lib xizmat qilgan. Tarixchining asl kelib chiqishi Samarqanddan, shundan u o‘zining taxallusiga ega bo‘lgan. Abdu ar-Razzoq Hirotda yashab, mas'ul saroy hukmdorlaridan sanalib, unga diplomatik munozaralar olib borish vazifasi topshirilgan. Xususan, 1442–1444 yillarda Temuriylar davlati elchisi sifatida Janubiy Hindistonga yo‘l oladi. U bu sayohatdan o‘ziga ajoyib kundalikni kashf etadi va yozuv qaydnomasi hayotining o‘chmas xotirasiga aylanadi.

Uning asosiy ilmiy ishi“Matla' as-sa'dayn mujma al-bahrayn” (“Ikki tole' yulduzining chiqish o‘rni va ikki dengizning qo‘shilishi”) - temuriylar davlatining asosiy manbasi. Yilnoma 1467 yildan 1471 yilgacha Hirotning shayxi bo'lgan davrida unga yozib qo'yildi. Bu erda tatar- mongo’l jahonning fath etilishi, Timur hayoti va fathlarining tarixi va Temuriylar tarixi 1304 yildan 1471 yilgacha bo'lgan voqealarni tasvirlaydi. Yilnoma 1969 yilda Toshkentda A.Urunbayev tomonidan o'zbek tilida nashr etilgan.

«Matla as-sa'dayn» qo‘lyozmasi dunyo bo‘ylab keng tarqalgan bo‘lib, ayni paytda turli davlatlarning kitob omborida saqlanadi. Ushbu asar bir necha marta boshqa tilllarga ham tarjima qilingan. O‘zbekiston mustaqilikka erishgach, «Matla' as-sa'dayn» o‘zbek tilida chop etildi. Abdu ar-Razzoqning ushbu kundalik qo‘lyozmasi Janubiy Hindistonda turib Temuriylar davlati o‘rtasida diplomatik aloqalar o‘rnatilgani ajoyib xotira sifatida qoladi.


Lotin alifbosida maqola: Abdu ar-Razzoq Samarqandiy haqida to'liq ma'lumot kategoriyasi: Ensiklopediya fikringiz bo'lsa izohda qoldiring va do'stlaringiz bilan ulashing biz bundan minatdor bo'lamiz bizni kuzatishni davom eting (u kim, bu nima, qanaqa ?, tushunchasi, degan savolarga javob topishingiz mumkin)



Umar Shayx Mirzo Bahodir
Sovet tuzumining ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirishdagi mustamlakachilik asosi
O‘rta Osiyoda milliy-hududiy chegaralanish
General Chernyayevning Toshkentga bosqini
O'rta Osiyoning qadimgi tarixining Xitoy manbalarida yoritilishi


Добавить комментарий

Категории
Популярные тексты