ВАТВОТ, Рашидиддин, Рашид [тахаллуслари (Ватвот — кўршапалак, учар сичқон, адибнинг жуссаси кичиклигига ишора); асл исми Муҳаммад бин Абдулжалол ал-Умарий] (1087, Балх — 1177 ёки 1183, Хоразм) — шоир, адабиётшунос олим. Балхнинг «Низомия» мадрасасида таълим олган, фалсафа, адаб ҳақидаги илмларни чуқур ўрганган. Кейинчалик Хоразмга келиб, Хоразмшоҳ Отсиз (1127—56) са-ройида ижод қилган. «Саъд-ал-мулк» («Мамлакат бахти») фахрий унвонига сазовор бўлган. Форс ва араб тилларида ёзган. Ғазал, рубоий, қитьаларида адолат, одамийлик, инсоний муҳаббатни улуғлаган. Қасидалари хоразмшоҳларга бағишланган. Шеърият назариясига оид «Ҳадоиқ ас-сеҳр фи дақоиқ аш-шеър» («Шеърий нозикликлардан сеҳр боғлари») асари 1156 й. гача Хо-размда ёзилган. Унда тажнис, сажъ, зулқофиятайн, мақлуби мустави, саволжавоб каби шеърий санъатлар ҳақида сўз юритилган. Асар кейинги давр шоир ва адабиёт олимларига қўлланма сифатида хизмат қилган. Адабиётшунос Шарафиддин Ромий (14-а.) бу асарга «Ҳадоиқ ал-ҳақойиқ» («Хақиқат боғлари») номли шарҳ ёзган. Шамс Қайс Розий, Атауллоҳ Хусайний шеърий санъатлар ҳақидаги асарларида унга мурожаат қилганлар. Бобур ҳам «Мухтасар» рисоласида Ватвотни тилга олган.